Radzieckie filmy - Rosja, Ukraina i kraje b. ZSRR

LSz

Poprawiono: 28 październik 2014

Utworzono: 28 październik 2014

Choć od upadku Związku Radzieckiego minęło już wiele lat to radzieckie filmy wciąż cieszą się sporą popularnością, szczególnie wśród mieszkańców krajów byłego ZSRR. O niesłabnącej marce filmów z czasów ZSRR niech świadczy choćby fakt, iż cytaty z wielu filmów weszły do codziennego języka i usłyszeć je można na niemalże każdym kroku. Przykładowym cytatem jest "Zakusywat' nado!" z filmu Iwan Wasiliewicz zmienia zawód w reżyserii Leonida Gajdara. W scenie, w której jeden z bohaterów szukając cara Iwana Groźnego, który przeniósł się w czasie do XX w. pyta sąsiada:

- Gdzie car?

Ten, podejrzewając pytającego o syndrom białej gorączki odpowiada: Trzeba zagryzać (w domyśle: pijąc wódkę)! Dzisiaj ta fraza używana jest choćby jako riposta na bezsensowne pytanie lub jako wyraz ironii nad pijanym człowiekiem.

Podobnych cytatów w powszechnym użyciu funkcjonują setki. Można więc śmiało stwierdzić, że radzieckie filmy odegrały ogromną rolę w kształtowaniu dzisiejszej kultury rosyjskiej (i nie tylko).

Poniżej przedstawiamy listę najpopularniejszych filmów czasów Związku Radzieckiego. Podane cyfry dotyczące ilości widzów w kinach mogą być nieco mylące, gdyż w ZSRR popularność filmu mierzono wyłącznie w pierwszym roku od premiery. Poniższa lista to tak naprawdę spis filmów, które odniosły ogromny sukces już w pierwszym roku wyświetlania w kinach.

#	Oryginalny tytuł	Polski tytuł	Rok	Gatunek	Liczba widzów w pierwszym roku (w mln)
1	Пираты XX века	Piraci XX wieku	1980	film akcji	87,6
2	Москва слезам не верит	Moskwa nie wierzy łzom	1980	melodramat	84,4
3	Бриллиантовая рука	Brylantowa ręka	1969	komedia	76,7
4	Кавказская пленница, или Новые приключения Шурика	Kaukaska branka, czyli nowe przygody Szurika	1967	komedia	76,5
5	Свадьба в Малиновке	Wesele w Malinowce	1967	komedia	74,6
6	Экипаж	Samolot w płomieniach	1980	katastroficzny	71,1
7	Операция «Ы» и другие приключения Шурика	Operacja "Y", czyli przypadki Szurika	1965	komedia	69,6
8	Щит и меч	Tarcza i miecz	1968	wojenny	68,3
9	Новые приключения неуловимых	Nowe przygody nieuchwytnych	1969	przygodowy	66,2
10	А зори здесь тихие…	Tak tu cicho o zmierzchu	1973	wojenny	66,0
11	Человек-амфибия	Diabeł morski	1962	dramat obyczajowy	65,4
12	Джентльмены удачи	Hełm Aleksandra Macedońskiego	1971	komedia	65,0
13	Табор уходит в небо	Tabor wędruje do nieba	1976	melodramat	64,9
14	Калина красная	Kalina czerwona	1974	dramat	62,5
15	Афоня	Afonia	1975	komedia	62,2
16	Корона Российской империи, или Снова неуловимые	Korona carów rosyjskich	1973	przygodowy	60,8
17	Иван Васильевич меняет профессию	Iwan Wasiliewicz zmienia zawód	1973	komedia	60.7
18	Мачеха	Maczecha	1974	melodramat	59,4
19	Служебный роман	Biurowy romans	1978	komedia	58,4
20	Война и мир	Wojna i pokój	1966	historyczny	bd
21	Балтийское небо	Bałtyckie niebo	1960	wojenny	bd

Najpopularniejsze zagraniczne filmy w ZSRR

Odcięci od świata żelazną kurtyną od świata obywatele Związku Radzieckiego mieli mocno ograniczony dostęp do zagranicznych produkcji filmowych. Na ekrany radzieckich kin trafiał zupełnie inny zestaw filmów niż w krajach zachodnich. Poniższe zestawienie pokazuje, że wśród najpopularniejszych zagranicznych filmów, jakie trafiły na ekrany w ZSRR dominują produkcje z Bollywoodu. Ostra cenzura spowodowała, że z filmów amerykańskich pokazywano głównie westerny i filmy historyczne. Liderem zaś, jest meksykański dramat obyczajowy Yesenia - film niemal kompletnie nieznany w innych krajach! Pomimo sporej popularności i renomy polskich filmów w ZSRR żaden z naszych filmów nie znalazł się w pierwszej dwudziestce zestawienia.

#	Tytuły i rok produkcji	Państwo	Widzów (млн.)
1	Есения (hiszp. Yesenia, brak polskiego tytułu, 1971)	Meksyk	91,4
2	Великолепная семёрка (The Magnificent Seven, Siedmiu wspaniałych, 1960)	USA	67
3	Бродяга (hindi: Awara, Włóczęga 1951)	Indie	63,7
4	Золото Маккенны (Mackenna’s Gold, Złoto MacKenny 1969)	USA	63
5	Спартак (Spartacus, Spartakus, 1960)	USA	63
6	Бобби (Bobby, 1973)	Indie	62,6
7	Белое платье (ang: The White Dress‎, 1973)	Egipt	61
8	Танцор диско (Disco Dancer, 1983)	Indie	61
9	Мститель (hindi: Barood, 1976)	Indie	60
10	Четыре мушкетёра Шарло (fr. Les quatre Charlot mousquetaires, 1974)	Francja	56,6